Σελίδες

Σάββατο 28 Μαρτίου 2009

«Ο θάνατος είναι ταμπού ακόμη και για τους Ιάπωνες»

Ο σκηνοθέτης της λυρικής ταινίας «Αναχωρήσεις», που έκανε τη μεγάλη έκπληξη κερδίζοντας το ξενόγλωσσο Οσκαρ, μιλάει στο «Βήμα»

«Το να αποχαιρετάς κάποιον που “φεύγει” σε λυτρώνει από τον πόνο που νιώθεις όταν αποχωρίζεσαι ένα αγαπημένο σου πρόσωπο.Σε λυτρώνει από το οδυνηρό αίσθημα της απώλειας». Αυτή την απάντηση έδωσε ο σκηνοθέτης Γιοχίρο Τακίτα όταν ρωτήθηκε τι τον ώθησε να επιλέξει το θέμα των «Αναχωρήσεων», της ιαπωνικής ταινίας που έκανε τη μεγάλη έκπληξη στα εφετινά Οσκαρ αποσπώντας το ξενόγλωσσο βραβείο (δίπλα στο φαβορί «Βαλς με τον Μπασίρ» αλλά και το «Σύμπλεγμα Βaader-Μeinhof» μα και το «Ανάμεσα στους τοίχους»).
Συγκινητική αλλά με ισχυρές δόσεις χιούμορ, η ταινία του Τακίτα έχει σε πρώτο πλάνο το επάγγελμα του «φύλακα ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο», δουλειά του οποίου είναι η προετοιμασία του νεκρού για το ύστατο ταξίδι. Μέσα από την ιστορία ενός νεαρού μουσικού ο οποίος πιάνει δουλειά σε γραφείο «προετοιμασίας νεκρών» ο Τακίτα υπέγραψε έναν ύμνο για τη ζωή ο οποίος δύσκολα ξεχνιέται. Οι «Αναχωρήσεις» υποστηρίζουν ότι ο θάνατος δεν αποτελεί το τέλος αλλά το πέρασμα σε μια καινούργια αρχή, κάτι στο οποίο βρίσκεται η ουσία του ιαπωνικού εθίμου της προετοιμασίας των νεκρών για την ομαλή «αναχώρησή» τους από τον κόσμο μας (γνωστού και ως «η τέχνη του Νokanshi»). «Ακόμη και οι Ιάπωνες τείνουν να αποφεύγουν να μιλάνε για τον θάνατο και τον αντιμετωπίζουν ως ταμπού» δήλωσε ο σκηνοθέτης. «Αυτή ήταν η μεγαλύτερη ανησυχία μου.Η αβεβαιότητα για το αν η ταινία θα γινόταν αποδεκτή από το κοινό σπάζοντας το ταμπού του να μιλάς για ένα τόσο δραματικό γεγονός».
Οι «Αναχωρήσεις» στηρίζονται στο αυτοβιογραφικό μπεστ σέλερ του Σίνομον Αόκι «Coffinman: Τhe Journal of a Βuddhist Μortician» αλλά η ταινία δεν θα είχε γυριστεί αν ο πρωταγωνιστής της Μασαχίρο Μοτόκι δεν το είχε πιστέψει τόσο βαθιά διαβάζοντάς το κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Ινδία, όπου παρακολούθησε ανάλογες τελετουργίες. Λίγο αργότερα έπεισε τον συγγραφέα για τα δικαιώματα και μια ολόκληρη ομάδα παραγωγής κινητοποιήθηκε για τη μεταφορά του στον κινηματογράφο, η οποία χρειάστηκε περίπου δέκα χρόνια για να ολοκληρωθεί. Ας σημειωθεί ωστόσο ότι, όταν ο συγγραφέας είδε την ταινία, αρνήθηκε την εμφάνιση του ονόματός του στους τίτλους της υποστηρίζοντας ότι δεν είδε στην εξέλιξή της αυτό που περίμενε: το πού πηγαίνουν τελικά οι νεκροί.
«Στην Ιαπωνία έχουμε τα δικά μας αστεία,που μπορεί να μη γίνουν κατανοητά στον υπόλοιπο κόσμο» είπε ο Τακίτα ερωτώμενος για το ρίσκο του συνδυασμού του έντονου κωμικού στοιχείου με ένα τόσο δραματικό γεγονός όπως ο θάνατος. «Από την άλλη πλευρά,όμως,άλλο τα αστεία και άλλο το χιούμορ.Δεν μου αρέσουν τα αστεία που δεν δείχνουν σεβασμό στο κοινό.Μου αρέσει να προκαλώ αυθόρμητη ευχαρίστηση από καλό χιούμορ.Γιατί το χιούμορ είναι διεθνές».

Η ταινία «Αναχωρήσεις» προβάλλεται από την περασμένη Πέμπτη στις αίθουσες. Ιαπωνική πρωτιά... και χωρίς σαμουράι

Γεννημένος το 1955, ο Τακίτα εισήλθε στον χώρο του κινηματογράφου ως βοηθός σκηνοθέτη το 1976 και υπέγραψε την πρώτη εμπορική ταινία του «Κomikku Ζasshi Νanaka Ιranai!» μία δεκαετία αργότερα. Παρ΄ ότι όμως ακολούθησαν αρκετές ταινίες του, δεν κατόρθωσε ποτέ να κάνει το όνομά του γνωστό πέραν των ιαπωνικών συνόρων. Φυσικά ούτε ο ίδιος δεν περίμενε ότι οι «Αναχωρήσεις» θα είχαν τόσο μεγάλη επιτυχία στην Αμερική, πόσο μάλλον να κερδίσουν το Οσκαρ. «Σε ό,τι αφορά τον ιαπωνικό κινηματογράφοτο Οσκαρ συνήθως το κερδίζουν οι ταινίες που αναπλάθουν την κλασική ιστορία των σαμουράι. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που κέρδισε ταινία που αντιπροσωπεύει τη μοντέρνα Ιαπωνία» σημειώνει.

Ι. ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ - ΤΟ ΒΗΜΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: