ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΙΣ

Δίχως καταλυτικό λόγο. Ίσως μια βεβιασμένη κίνηση. Ο πρωταγωνιστής χωρις να το πολυσκεφτεί παίρνει την απόφαση να αφήσει το Τόκυο για να επιστρέψει στη γενέτειρα του. Είναι κάποιες αποφάσεις που μοιάζουν αργότερα αναπόφευκτες: δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Εκεί θα δουλέψει, εξίσου αναπάντεχα –ίσως πάλι αναπόφευκτα- σε γραφείο τελετών. Περισσότερο από αμηχανία. Ο θάνατος φαίνεται να μην έχει βρει τη θέση του στη νεωτερικότητα. Φαίνεται να απωθείται μέσα από έναν μηχανισμό επαναλαμβανόμενης λήθης. Οι ζωές μας μοιάζουν να κινούνται με μια ατερμάτιστη λογική. Και ξεριζώνοντας τον θάνατο από τη ζωή του νεωτερικού ανθρώπου, αφήνοντας τον μετέωρο σε ένα κενό νοήματος, ο θάνατος αναγόμενος τελικά σε μια ακόμα στιγμή ανάμεσα σε άλλες, μια στιγμή που καταλήγει αβαρής, ο άνθρωπος φαίνεται να χάνει την «ανθρωπιά» του, τη συνείδηση αυτή που προκαλεί η κατανόηση πως ο «Κόσμος» είναι μεγαλύτερος από εμάς.

Έρχεται ο Θάνατος στο φιλμ του Takita, διαμεσολαβημένος από την «μη-νεωτερική» ιαπωνική διαβατήρια τελετή της ετοιμασίας του νεκρού για την αναχώρηση του, για να μας ξεκόψει, να μας προσφέρει έναν «χώρο» που θα ησυχάσουμε, δίχως θόρυβο να σκεφτούμε. Η τελετή που προετοιμάζει το νεκρό σε κάνει να νιώθεις πως ο χρόνος κάποιες στιγμές πρέπει να σταματά. Να στέκεται. Για να αποχαιρετήσεις, να δεις καλά, να νιώσεις το κενό του αγαπημένου που δεν είναι πια «εδώ». Ο χρόνος στην τελετή θανάτου παγώνει για να προλάβεις να αφουγκραστείς τη ζωή ακίνητος.
Μέσα από την οικειοποίηση του θανάτου, πρωταγωνιστής και θεατές, αντιλαμβάνονται, νιώθουν την κυκλικότητα της ζωής, τα «χρέη» σε αγαπημένους μας που αναμένουν πάντα να ξεπληρωθούν. Ο θρήνος της απώλειας επαναφέρει μια χαμένη επαφή με την ανθρωπιά μας. Και αυτό λυτρώνει πρωταγωνιστή και θεατές.

Η τελετή της αναχώρησης είναι μια θύμηση.
Ο θάνατος γίνεται μια θύμηση της ζωής.

Μ.Κ