Σελίδες

Δευτέρα 30 Αυγούστου 2010

Όσκαρ στον Γκοντάρ!


Κάποια έκλαμψη έπαθε η Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών, ή εμείς τη θεωρούμε άδικα συντηρητική;


Ανακοινώθηκε, πάντως, χθες, ότι ένα από τα τιμητικά Οσκαρ, που από πέρυσι αφαιρέθηκαν από την τελετή απονομής των βραβείων και μετακινήθηκαν λίγους μήνες πριν (Νοέμβριο) σε σεμνή, σχεδόν ιδιωτική εκδήλωση, θα απονεμηθεί στον Γάλλο επαναστάτη του σινεμά Ζαν Λικ Γκοντάρ. Θα πάει, άραγε, να το πάρει, αυτός που φέτος γύρισε την πλάτη του στις Κάνες; Παρέα θα του κάνουν ακόμη δύο, αλλά αμερικανικές προσωπικότητες. Ο Φράνσις Φορντ Κόπολα θα πάρει το βραβείο Ιρβινγκ Θάλμπεργκ για τη «συνεισφορά του στην παραγωγή» με την εταιρεία του Zoetrope. Ενώ θα τιμηθεί και στα 94 χρόνια του ο παλαίμαχος και τόσο δημοφιλής ηθοποιός Ελάι Γουάλας, που φέτος εμφανίζεται στο σίκουελ του Ολιβερ Στόουν για το «Wall Street».

ΠΗΓΗ: Ελευθεροτυπία, Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010 (Β. ΓΕΩΡΓ. )

Δευτέρα 16 Αυγούστου 2010

Τραγικός έρωτας στη Γιάφα

Με τον τραγικό έρωτα ανάμεσα σ' έναν Αραβα και μια Ισραηλινή καταπιάνεται η ταινία «Jaffa» του Κέρεν Γενταγιά, που πρωτοπαρουσιάστηκε εκτός συναγωνισμού στο περσινό Φεστιβάλ των Κανών, ενώ τώρα προβάλλεται και στις ελληνικές αίθουσες, αυτές τις μέρες.


Δεν είναι η πρώτη φορά που ο κινηματογράφος παρουσιάζει τις τεταμένες σχέσεις ανάμεσα σε Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς. Φτάνει να θυμηθούμε την πρόσφατη «Ατζάμι» των Σκάνταρ Κόπτι και Γιάρον Σάρι, με τις διάφορες ιστορίες που εκτυλίσσονταν σε μια πολυφυλετική γειτονιά του Τελ Αβίβ. Ακόμη, την παλιότερη «Η λεμονιά» του Εράν Ρικλίς, γύρω από μια χήρα Παλαιστίνια που αγωνίζεται να σώσει τον κήπο με τις λεμονιές της, στη Δυτική Οχθη, από τα κατακτητικά σχέδια του ισραηλινού υπουργού Αμυνας. Κι επίσης, την αμερικανική, απολαυστική κωμωδία «Ζόχαν, ένας πράκτορας υψηλής κομμωτικής» του Ντένις Ντάγκαν, όπου οι σχέσεις ανάμεσα σε Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς εξομαλύνονταν όταν δυο αντίπαλες ομάδες μετανάστευαν στην Αμερική.

Η «Jaffa», η ιστορία αυτή των σύγχρονων Ρωμαίου και Ιουλιέτας, εκτυλίσσεται στην παραλιακή πόλη της Γιάφας. Η νεαρή Ισραηλινή Μάλι είναι έγκυος κι ετοιμάζεται να κλεφτεί με το νεαρό άραβα μηχανικό Τοφίκ, που εργάζεται, μαζί με τον πατέρα του, στο γκαράζ της οικογένειάς της. Εκεί εργάζεται και ο αδερφός της, ο Μεΐρ, ένας κακομαθημένος, αχαΐρευτος νέος, που η αδιαφορία και η τεμπελιά του τον φέρνουν συνεχώς σε σύγκρουση με τον πατέρα του και τη μητέρα του. Τη μέρα που το νεαρό ζευγάρι ετοιμάζεται να κλεφτεί και να ταξιδέψει στην Κύπρο για να παντρευτεί, ο Μεΐρ, που το προηγούμενο βράδυ, μεθυσμένος, είχε κοιμηθεί στο γκαράζ, προσβάλλει τον Τοφίκ κι ακολουθεί ένας καβγάς με τραγική κατάληξη, που ανατρέπει τα σχέδια του ζευγαριού.

Ο σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος (μαζί με τον Ιλα Μπεν Πόρατ) Κέρεν Γενταγιά, που το 2004, στις Κάνες είχε κερδίσει πέντε βραβεία (ανάμεσά τους και τη Χρυσή Κάμερα και το βραβείο της Εβδομάδας της Κριτικής), για την ταινία του «Or», αντιμετωπίζει την ιστορία του με ένα στιλ καθαρά ρεαλιστικό, δημιουργώντας την αίσθηση ότι παρακολουθείς την καθημερινή ζωή και τα προβλήματα των πρωταγωνιστών του από δίπλα, με κάποια «κρυφή κάμερα».

Με κριτική ματιά

Με λιτότητα, από την οποία δεν λείπει η κριτική συχνά ματιά, ο σκηνοθέτης καταγράφει τις διάφορες καταστάσεις και τη συμπεριφορά των προσώπων του, δημιουργώντας πέρα για πέρα πειστικές σκηνές. Από τις σχέσεις ανάμεσα στο νεαρό ζευγάρι, τις φιλικές σχέσεις ανάμεσα στον Τοφίκ και τον πατέρα της Μάλι (αντίθετα με τις εχθρικές τάσεις του Μεΐρ προς τον Τοφίκ) και τις σχέσεις της Μάλι με την οικογένειά της (που συχνά δείχνει να την παραμερίζει και να την έχει σε υποδεέστερη με τον αδερφό της θέση).

Οπως και με τον έμμεσο, αλλά ξεκάθαρα κριτικό τρόπο που καταγράφει τη στάση του ισραηλινού κράτους προς τον Τοφίκ, στάση γενικότερη προς τους Αραβες που ζουν στο Ισαρήλ, που αντιμετωπίζονται ως πολίτες β' κατηγορίας. Ιδιαίτερα, μετά το συγκλονιτικό επεισόδιο, όταν ο Τοφίκ συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε υπερβολικά πολυετή φυλάκιση για ένα τραγικό μεν ατύχημα, που όμως δεν ήταν πρόθεση φόνου. Μια ειλικρινής, συγκινητική, ταυτόχρονα τολμηρή ταινία.