Σελίδες

Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2010

Μεγαλοφυής μετα-σωκρατική σύλληψη: Θέμα συνείδησης, χρεώνει μόνο ο "άγραφος" ηθικός νόμος...

Απλά μαθήματα κινηματογραφικής Τέχνης, ουσίας και αφηγηματικής τεχνικής.. Η ταινία του Κορνέλιου Πορουμπόιου έρχεται από μια χώρα η οποία κατά τη γνώμη μου επιβεβαιώνει την δυναμική της στην Ευρωπαϊκή αγορά, μετά από Γαλλία, Γερμανία και Ισπανία (η Μεγ. Βρεττανία κινηματογραφικά λειτουργεί αυτόνομα, ως Γηραιά Αλβιόνα ή παράρτημα των ΗΠΑ, παρά Ευρωπαϊκά, ενώ η Ιταλία περνάει κρίση εδώ και δυό - τρεις δεκαετίες.). Το "Βουκουρέστι" (στο οποίο ευχαρίστως θα μετακόμιζα, αν δεν μου ανανέωναν τη Visa οι ΗΠΑ (!)) , προικισμένο με σοβαρότητα κι ορθολογιαμό, τό' χω ξαναπεί παραδίδει "masterclass" κάνοντας περήφανους τους λαούς της Βαλκανικής Χερσονήσου, για το κίνημα αναβίωσης του νεορεαλισμού, τρίτης γενιάς. Βαθιά κοινωνική και πολιτική ταινία κάτω από την επιφάνεια, και με πολλά υπονοούμενα.
Η ταινία πολύ λιτά κι ελλειπτικά, αποκτά έναν δικό της εσωτερικό ρυθμό, με αφαιρετική λειτουργία από τις λίγες σκηνές μονοπλάνων, ενώ καταγράφει σε πραγματικό χρόνο, ότι έχει σχέση με την υπόθεση που εξιστορεί, πιστά στο "γράμμα του Νόμου", αλληγορικά στην "κατά συνείδηση" έκφραση και πρακτική. Αφήνει στο θεατή αρκετό χρόνο για να σκεφτεί - ενδιάμεσα - εναλλάσσοντας σκηνές διαλόγων με κείνες των μεγάλων σιωπών, σωματικής - καθημερινής - δράσης. Η αφήγηση είναι δοκιμιογραφικού χαρακτήρα, περιγράφοντας λεπτομερώς όλες τις πτυχές στην σημασία της εφαρμογής του Νόμου, ενώ στην φόρμα επιλέγει ένα αργό "υπνωτικό" ύφος με εύστοχα, περίτεχνο και πολύπλοκο στην εξέλιξή του, στυλ. Μέσα από το πιο απλό παράγεται το πιο σύνθετο. Στην ουσία μιλάμε για το ένα νέο είδος νουβέλ βαγκ που γέννησε η Ρουμανία, την πρώτη δεκαετία των 00'ς,., επηρεασμένη σαφώς από το αυθεντικό κίνημα της Πολωνικής βερσιόν παρά της δημοφιλέστερης Γαλλικής. Ο σκηνοθέτης εξαντλεί το θέμα του απ' όλες τις πλευρές, ζωντανεύοντας το ενδιαφέρον με επιχειρήματα φιλοσοφικής και ηθικής υιοθετώντας την Σωκρατική μέθοδο διαλεκτικής. Κάθε ερώτηση έχει μία απάντηση και κάθε απάντηση γεννά ένα νέο ερώτημα ... Φαύλος κύκλος. Η αναζήτηση της αλήθειας, φέρνει αντιμέτωπες τον υπαρξισμό και τον ηθικό ιδεαλισμό. Η τελική λύση στο δράμα, εξαγνίζει την ψυχή, λυτρώνει και επιβεβαιώνει τη σοφία του ανώνυμου νομοθέτη. Είναι μια κοινωνική μάχη μεταξύ χάους (ζούγκλας) και τάξης (νόμων). Η ταινία φλερτάρει τον σωφρονιστικο παραδειγματισμό ως λύση σε παρόμοια προβλήματα. Τα διλήμματα είναι υποκειμενικά και βαθιά συναισθηματικά. Ο Νόμος όμως λειτουργεί αμοραλιστικά, υπεράνω όλων, και πάντα αντικειμενικά. Το ηθικό δίδαγμα είναι πως η ατομικότητα - της μοναδικής προσωπικότητας - μπορεί να προκαλέσει ανυπακοή, εξέγερση, ανατροπή του Συστήματος, όταν δεν υπολογίζει σωστά ή αδιαφορεί με τη λογική του συμβιβασμού ενός κοινωνικού συνόλου ή μιας ομάδας ή της κυριαρχούσας πλειοψηφίας... Θέμα ισορροπιών. Το ηθικό δίδαγμα δεν βρίσκεται στον Κενό του Νόμου, ούτε στην απουσία, πόσο μάλλον στον πόλεμο (θεμιτό ή αθέμιτο) εναντίον του. "Δεν έχεις τα προσόντα να κρίνεις το νόμο, εσύ" ακούγεται να λέει ο προϊστάμενος της Αστυνομίας στον ήρωά μας (τον αστυνομικό υπάλληλο, που έχει αναλάβει την υπόθεση των τριών μαθητών που κάνουν χρήση "μαλακών ναρκωτικών") και διατυπώνει με ζήλο, ένσταση, αμφιβάλοντας για την ορθότητά του.
Μόνο για απαιτητικούς και συνειδητοποιημένους (ψαγμένους) κινηματογραφόφιλους. Η απόλαυση είναι καθαρά εγκεφαλική, παράγει τροφή για σκέψη και ενεργοποιεί βαθύτερα ανθρώπινα χαρακτηριστικά (αποδραματοποιημένα συναισθηματικά) που βασικά μας ξεχωρίζουν από τα ... άνοα θηλαστικά.
Νομίζω πως δεν πρέπει να παραλείψει να την δει Κος Χρυσοχοϊδης, και οι όμοιοί του επαγγελματίες πολιτικοί ή καριερίστες, κομφορμίστες και γενικώς καθεστωτικοί (νομικοί, σύμβουλοι κλπ.). Κάτι θα κερδίσουν. Μη σας στενοχωρεί που δεν είναι ψυχαγωγική! Η ζωή έχει πολλές σκοπιές. Η ταινία σας δείχνει γνήσια μια όψη της. Μην την αποκρύβετε. Εγώ την "βρήκα αρκετά", άλλωστε είμαι κι εγώ απρόβλεπτος, έτσι δεν είναι;

Δημήτρης Παπαμίχος – MyFilm.gr ****

Δεν υπάρχουν σχόλια: